Toekomstvisie ‘De Natuurstem en Tata Steel’
Wat ik in ‘24 deed, zou nu als controversieel worden gezien. Je moet begrijpen dat ik op dat moment een beginnend kunstenaar was en veel zorgen had over het effect van de staalfabriek Tata Steel op onze leefomgeving en de natuur in de IJmond. Ik organiseerde protestmarsen en gebruikte mijn schilder- en dichtkunst om mijn zorgen kenbaar te maken.
Het was een creatief verzet in de hoop dat het iets zou veranderen. Dit alles gebeurde op het moment dat polarisatie haar hoogtijdagen vierde in Nederland. U kunt het zich vast nog herinneren…. Het enige dat ik bewerkstelligde was dat het mij uitputte en dat ik de kloof tussen voor- en tegenstanders versterkte. Ik leefde volgens het idee van goed en fout. Nu weet ik dat dit niet is hoe de wereld in elkaar zit.
De ommezwaai begon in het najaar van ‘24. De natuur was al enige tijd het onderwerp van mijn kunst. Het idee dat wij als kunstenaars de natuur konden laten spreken, liet mij niet los. Ik bezocht een congres waar ‘De stem van de Natuur’ centraal stond. Prachtig vond ik het, ik wilde mijn kunst inzetten om die stem vorm te geven en te verbeelden. Dus ik maakte gedichten waarin bomen spraken en ik visualiseerde de gedachtes van de zee.
Het bleef niet onopgemerkt. Deze werken waren gebaseerd op liefde en compassie voor alles dat leeft in plaats van verzet, vermoedelijk was dat een onderdeel van het succes. Zowel de Tata-omwonenden als de Tata-medewerkers sprak het aan, vanuit eenzelfde liefde voor onze gedeelde omgeving.
Deze nieuwe aanpak waarin ik de stem van de natuur verbeeldde, gaf mij als kunstenaar ook een nieuwe stem. Het opende deuren. Zo werd ik in 2028 voor het eerst uitgenodigd door Tata om mee te denken over hoe ze de stem van de natuur in hun beleid een plek konden geven. Als je mij dit in 2024 had verteld, dan had ik je vast niet geloofd!
Samen met Tata bedachten we ‘De NatuurStem’, een afdeling binnen Tata gevormd door interne kunstenaars en klimaatwetenschappers die voor elk project de stem van de natuur verbeeldden en bedachten. Op die manier leerden we de organisatie samen met de natuur het nieuwe beleid bepalen. In elke beslissing werd De Natuurstem meegenomen. Het werd een afdeling om rekening mee te houden.
Niet snel na deze beslissing ging het Tata Steel voor de wind. Het verzet van omwonenden verzachtte omdat het positieve resultaat op de omgeving merkbaar was. De fabriek hield haar bestaansrecht in de dichtbevolkte omgeving en bovenal bleken ze wereldwijd een inspiratiebron als het ging om natuurinclusieve, en zelfs natuurgedreven bedrijfsvoering. Van heinde en verre kwamen bedrijven op bezoek omdat ze ook een NatuurStem-afdeling wilden inrichten naar het idee van Tata.
Grappig genoeg zorgt de natuurstem-afdeling ervoor dat alle Tata-medewerkers steeds vaker natuurinclusief denken. Als ze het niet op voorhand doen, dan komen ze de NatuurStem in een latere fase tegen en zullen ze opnieuw terug moeten naar de tekentafel. Tata-medewerkers worden steeds beter in het verbeelden van deze stem van de natuur en maken daarmee natuurgedreven beslissingen.
Vijf jaar later is de Natuurstem een ontwikkeling die wereldwijd navolging vindt en waar ik met plezier op terugkijk. Persoonlijk ben ik steeds vaker te vinden in de natuur. Als ik terugdenk aan de reis die ik als kunstenaar heb afgelegd, dat gaat dat van interesse, nieuwsgierigheid, twijfels, me zorgen maken over de natuur, verzet, actievoeren, de stem van de natuur verbeelden, beter leren luisteren naar de natuur tot aan het daadwerkelijk vaker in de natuur willen zijn. Pas in de natuur zelf merk ik wat een onuitputtelijke bron van inspiratie en energie zij is. Nog elke dag krijg ik ideeën voor kunstwerken of voor de NatuurStem, ideeën die uitgaan van het geheel dat de natuur is, waar wij mensen ook onderdeel van uitmaken.
Marlijn Bouwman
4-11-2033